لیکنه: ډاکټره وسیمه شهزاد جلیل
په دې سنډروم کې ۱۳ کروموزوم په اضافي توګه کاپي کیږي.
ترایزومي یا د کروموزوم اضافي کاپي ځینې ذهني، جسمي او د زړه نیمګړتیاوې نوي زیږېدلی ماشوم ته پېښوي.
دا سنډروم نسبت د ډاون سنډروم چې 21 ترایزومي لري او د اډوارډ سنډروم چې 18 ترایزومي لري، نادر او کم پیدا دی.
دا سنډروم ډېری ښځې روږدې کوي.( ښایي دلیل به یې دا وی چې نارینه جنین د زیږون تر وخته ژوندی نه پاتې کیږي)
پاتو سنډروم د ډاون سنډروم په څېر د مور په عمر پورې اړه لري.
دا په دې معنا چې د دې سنډروم د ریسک لرل په ماشوم کې ،د مور په لوړ سن پورې اړه لری.
په ټول نژادونو کې یو ډول منځ ته کیږي. په 10000 نفرو کې ۱ یو نفر په دې سنډروم روږدی کیږي.
د سنډروم دلایل:-
په طبیعي توګه د 23 کروموزومونو څخه دوه کاپۍ شتون لري چې د مور/ پلار څخه په ارث وړل شوی وي.
په هغه ترایزومی کې چې درې کاپۍ وي ،دا یوه اضافي کاپي کېدی شي چې د کوم ځانګړي کروموزوم یا هګۍ یا د سپرم او یا هم حتی د القاح څخه وروسته د میوټېشن په پایله کې منځ ته راغلې وي.
د پاټو سنډروم نښې نښانې:-
د کروموزومی انومالۍ د توپیر سره به نښې نښانې هم توپیر ولري.
د وخیم او شدید حالت څخه تر نرمال ظاهري حالته چې ممکن عادي کړنې به هم ورسره مختلې وي، نښې نښانې یې توپیر لري.
په 13 ټرایزومي کې د ننه سیسټمونو او بهرنیو سیسټمونو ستونزې شتون لري.
دا ماشومان ډېری مېکروسفالي یا د سر کوچنیوالی لري.
د مهرو یا د ملا تیر کېدی شي د مهرو د نقص پخاطر بیرون وتلی شکل ولري ( مننګو میالوسل).
هغه ماشومان چې وروسته له زیږونه ژوندي پاتې کیږي، د ذهني کمزورۍ او شاته پاتېوالي بېلابېلې درجې لري. او ممکن تشنج convulsion هم ولري.
ممکن سترګې کوچنۍ وي یا حتی کېدی شي یوه سترګه شتون ونلری ( Anophthalmia ).
د دواړو سترګو تر منځ فاصله ډېره نږدې وي ( هیپوتلوریزم) او کېدی شي دواړه سترکې لکه یوه سترګه داسې بڼه ورکړي.
غوږونه له معمول حد څخه ټیټ وي.
او بده بڼه لری.
په روږدو ماشومانو کې ممکن د شونډې او تالو( لب چاک کام چاک) هم شتون ولري.
نورې نښې:-
اصافي ګوتې یا پولي ډاکټېل.
موټی شکله ګوتې یا یو پر بل پرېوتې ګوتې.
غټې پوندې.
او د پوښتیو نشتون.
د جنیټال سیسټم بدشکلي او نورې ستونزې یې هم معمولې دي .دا ستونزه په نارینو کې د بیضو د نه راټیټېدو یا دجنیټال سیسټم په مبهم شکل سره وي او په ښځو کې د رحم نلرل.
تنفسي او د زړه ستونزې په روږدو کسانو کې:-
په زړه کې سوري(حفره)لرل.
زړه ښي اړخ ته تمایل لري.
د پښتورګو او هضمي سیسټمونه هم د پولی سیسټیک سره مخ کیږي او ډېر سیسټونه په پښتورګو او هضمي سیسټم کې پیدا کیږي.