د ساختماني موادو د ازمایښتونو لپاره بیلابیل کوډونه د ASTM ، Eurocodes ،IS ،BS او نورو په واسطه مشخص شوي .دا کوډونه د ازمایښت کولو پروسیجر او میتودونه د کانکریټو ،معمارۍ ،ډکوونکو موادو ،فولادو .خاورې او نورو موادو په اړه مشخص کوي .
کوډونه او سټنډرډونه هغه مهم اسناد دي چې په مسلسل ډول تازه کیږي او له سره کتنه ورته کیږي څو هغه بدلونونه او غوښتنې په کې ځای په ځای شي چې وخت په وخت منځ ته راشي.د بیلګې په ډول د ACI کوډ هر درې کاله پس تازه کیږي .په دې مقاله کې ډیر عام کوډونه چې د ساختماني موادو د ازمایښتونو لپاره کاریږي په ګوته شوي .
هغه سټنډرډونه او کوډونه چې په نړۍ کې د نورو کوډونو لپاره د ماخذ په توګه کاریږي.
1. ASTM International
2. Canadian Standard Association (CSA)
3. European Standard (EN Eurocodes)
4. British Standards (BS)
5. Indian Standards (IS)
1. موادو او ازمایښتونو لپاره امریکايي ټولنه ASTM International
ASTM یا د موادو او ازمایښتونو لپاره امریکايي ټولنه په ټوله نړۍ کې د موادو،سامانونو ،خدماتو او سیستمونو لپاره ترټولو لویه سرچینه ده .همدارنګه ASTM د موادو د روغتیا، خوندیتوب او کاردګۍ له اړخه د موادو ازمایښتونو او نمونو اسناد خپروي او همدارنګه د موادو بیولوژیکي او فزیکي او کیمیاوي خوندیتوب په اړه سپارښتنې نشروي .په لاندې ډول د بیلابیلو موادو ازمایښتونو لپاره سټنډرډونو لست ورکول شوی.
i. خاوره . ASTM D2216, ASTM D4318, ASTM C136, ASTM D5268, ASTM D6913, ASTM D2974, ASTM D422, ASTM D2434, ASTM D1140, ASTM D7263, ASTM D5918, ASTM D698, ASTM D854, and ASTM D1557.
ii. جغل او ډبرې . ASTM C88, ASTM C295, ASTM C127, ASTM D5312, ASTM C128, ASTM D5313, ASTM C29, ASTM D4992, ASTM D5821, ASTM D4791, ASTM D3967, ASTM C131, ASTM D7012, and ASTM C535.
iii. کانکریټ او معماري . ASTM C617, ASTM C1231, ASTM C39, ASTM C78
iv. اسفلت . ASTM D6926, ASTM D2726, ASTM D6307, ASTM D5444, and ASTM D2041
2. د کاناډا سټنډرډ اتحادیه . Canadian Standard Association (CSA)
CSA د سټنډرډ اداره ده کوم چې په کانآډا کې سټنډرډونه منځ ته راوړي.ټول هغه مواد چې په ودانیو او نورو ساختمانونو کې په کاناډا کې کاریږي باید د CSA غوښتنې پوره کړي.یو شمیر یی په لاندې ډول لست شویدي .
i. سیمنټ . CSA A3001, CSA A3002, CSA A3003, CSA A3004, and CSA A3005
ii. کانکریټ . CSA A23.1, CSA A23.2, CSA A23.4, and CSA S806.
iii. معماري . CSA A165.1, CSA A165.2, CSA A165.3, CSA A179, CSA A370, and CSA A371
3. اروپایي سټندرډ ،. European Standard (EN Eurocodes)
دساختمان اړوند دازمایښت سټنډرډونه د اروپایي سټنډرډونو مهمه برخه ده .دا د ودانیو په ډیزاین او سیول انجینرۍ کې ود ودانیزو موادو او محصولاتو د خواصو پیداکولو لپاره کاریږي .په ځانګړي ډول ،د ازمایښت سټنډرډونه د EN Eurocodes اړوند د موادو ،کانکریټو ،معماري ،لرکي او فلزي موادو لپاره او غیرتخربي ازمایښتونو لکه د اور ازماسښت او نورو لپاره کاریږي .
i. کانکریټ . BS EN 12390-4:2000, BS EN 12390-5:2000, BS EN 12390-6:2000, BS EN 1170-4:1998.
ii. معماري . BS EN 1052-1:1999, BS EN 846-5:2000, BS EN 846-6:2000
iii. لرګی . EN 594, EN 1075, EN 1380
iv. فلزۍ مواد. BS EN 10002-1:2001
v. تیږه . BS EN 12372:1999, BS EN 14617-15:2005, BS EN 14580, BS EN 14617-2:2004,
vi. ډکوونکي مواد . BS 812-2:1995 .
4. برطانوي سټنډرډونه . British Standards (BS)
برطانوي سټنډرډ خپرونې ،کوم چې د برطانوي سټنډرډونو انستیتوت لخوا چاپیږي ،تخنیکي مشخصات دي چې په پراخه پیمانه په ودانیو او ساختماني موضوعاتو کې دموادو ،ازمایښت کولو ،خوندیتوب او نورو اړوندوه اصولو لپاره کاریږي .دا د مهندسي ،پرمختیایی او ودانیو څښتنانو ،ساحوي منیجرانو ،ودانیو قراردادیانو او ساختماني انجینرانو لپاره کاریږ ي.
i. کانکریټ . BS 1881-119:1983, BS 1881-121:1983, BS 1881-127:1990 .
ii. پولیمیري/سیمنټي ترکیبونه . BS 6319-10:1987, BS 6319-11:1993, BS 6319-2:1983, BS 6319-3:1990, BS 6319-6:1984, BS 6319-7:198,
iii. مساله . BS EN 1015-11:1999, BS EN 1015-12:2000,
5. هندي سټنډرډونه . Indian Standards (IS)
هندي سټنډرډونه زیاته اندازه اسناد دي چې د هندوستان د سټنډرډ اداري Bureau of Indian Standard (BIS لخوا چاپیږي او د سیول انجینري ټول اړخونه په کې څیړل شوي .BIS د لارښونو یو سټ منځ راوړي څو دبیلابیل ډول ساختماني موادو د کیفیت سټنډرډونه پرې تضمین شي .دا سټنډرونه د سیمنټو ،کانکریټو ،کانکریټي علاوه کوونکو مرکبونو ،خواصو تغیرونکو(additives) ،خاوري ،تیږو ،فولادو او المونیم ازمایښتونه په کې تشریح شوي .یو شمیر یی په لاندې ډول دي .
i. سیمنټ . IS 650 – 1991, IS 14032 – 1988,
ii. جغل او شګه . IS 2386 (Part I To VIII) 1963
iii. خښته . IS 3495 (Parts I TO iv) 1976
iv. خاوره . IS: 2720 (Part. XIII) 1986, IS:2720 (Part.30) 1980
