لیکنه: ډاکټر محمد ابراهیم شینواری
فزیکي فعالیت د د امریکا ناروغیو د کنټرول د مرکز (Center for Disease Control) له خوا د یو مهم شاخص په توګه پېژندل شوی او پدې ډول د ښې روغتیا یو مهم لومړیتوب دی. څېړنو ښودلې ده چې څومره مو تمرین منظم او ښه وي، هماغومره مو بدن روغ او فعال پاتې کېږي. د امریکا عمومي جراح وړاندیز کړی دی چې د ښې روغتیا لپاره که د اونۍ هره ورځ نه وي نو په زیاترو ورځو کې باید تر ۳۰ دقیقو د منځني شدت تمرین وکړئ. څېړنو دا هم ښودلې ده چې د منظم فزیکي فعالیت نه کول د لاندې ناروغیو خطر دوه چنده کوي:
د زړه او رګونو ناروغۍ، د پاخه عمر شکرې ناروغي، چاغوالی او د وینې لوړ فشار. پداسې حال کې چې منظم فزیکي فعالیت د دغو ستونزو مخنیوی کوي.
فزیکي فعالیت د کارګرانو د ساتنې د سامانونو لګښتونه هم کموي، د بې ضرورته رسنیو له لیدو هم شخص راګرزوي، پر موټر او نورو وسایلو زموږ تړاو (وابستګي) راکموي، ناست وخت مو راکموي، په ښوونځيو کې د تېښتې کچه کموي، په زینو د ختو د ښه عادت له مخې د لفت خطر او لګښت کموي، په چاپیریال کې د پیاده روۍ پر وخت د زیاتو ښو خلکو سره د اشنا کېدو له مخې مو ټولنیزې اړیکې هم قوي کوي.
تاسو څه کولی شئ؟
فزیکي فعالیت ته پر نه فعالیت ترجیح ورکړئ، تلویزیون غلی کړئ ، موټر مو پارک کې ودروئ، پیاده روي وکړئ، په ورځینو چارو کې مو د لا زیات فزیکي فعالیت فرصتونه ولټوئ، هغو ښوونځیو، پارکونو، میدانونو، د پیاده روۍ لارو جوړولو او ټولنیزو نوښتونو سره مرسته وکړئ چئ فزیکي فعالیت هڅوي.
د فزيکي فعاليت ورځنۍ مناسبه اندازه
د اونۍ هره ورځ يا لږ تر لږه پنځه ورځې: د منځني شدت لرونکي ۳۰ دقیقې فزیکي فعالیت لکه چټکه پیاده روي، بایسکل چلول، د کور یا دفتر پاک کاري، باغواني او نور فعالیتونه چې تنفس او د زړه ضربان مو یو څه چټک کړي.
په اونۍ کې درې ورځې يا زيات: د چټک شدت لرونکي ۲۰ دقیقې فزیکي فعالیت لکه منډې وهل، وزنونه جګول او نور کارونه چې تنفس او د زړه ضربان مو ډېر چټک کړي.
ناکافي فزيکي فعاليت: په اونۍ کې ټول ټال لس دقیقې تمرین او ورسره ورځني کورني کارونه، په موټر کې کار ته تلل، تفریح، چکر او داسې نور.
غير فعال حالت: په اونۍ کې تر لس دقیقو کم فزیکي فعالیت، کورني کارونه، موټر کې تلل، تفریح او داسې نور په غیر فعال حالت کې راځي.
تفريحي فعاليتونه: لکه ګلف، عادي تفریح، عادی منډه، عادي باغواني، پیاده روی او نور چې ستړي مو نکړي، په تفریح شمار دي.
تاسو ته کوم فزيکي فعاليت ښه دی؟
تمرین ته د یو عادي انتخاب او کار په سترګه مه ګورئ، د یوې اړتیا په نظر ورته وګورئ. د تمرین هر ګام مو د ژوند لپاره مهم دی او حساب پرې وکړئ. هڅه وکړئ چې لږ تر لږه په اونۍ کې درې ورځې د منځني څخه تر شدید شدت پورې یو ساعت او یا په اونۍ کې هر ورځ یا پنځه ورځې د منځني شدت تمرین وکړئ. داسې فعالیتونه وکړئ چې عضلې مو پیاوړې کړي، د سا پخولو او قوي کولو تمرینونه سره یو ځای کړئ، چې روغتیا او ښه والی مو تأمین شي.
هر فعالیت چې تاسو خوښوئ، پر تاسو اړه لري.
د ښوونځي زده کوونکي باید تر ښوونځي وروسته ډېر فعال وي، د دوی هر قدم حسابېږي. په ښوونځي کې هم باید تمرین وکړي، له ملګرو سره هم ورزش وکړي، پدې سره به خپل تمرکز زیات کړي، ځاني درنښت او ځان باوري به زیاته کړي، عضلې او هډوکي به یې پیاوړي شي، دماغي روغتیا به یې ښه شي، چست به ښکاري، توازن او وضعیت به یې ښکلی شي، زړه به یې قوي شي، روغه وده او انکشاف به وکړي.
په ژوند کې د فزیکي فعالیت زیاتول هم روغتیا ده، هم ښکلا او هم ساعت تېری !فزیکي فعالیت په ماشومانو او زده کوونکو کې هم دهغو ناروغیو چانس کموي او هغه ګټې لري چې مخکې ذکر شول.
فزيکي فعاليت ته وخت ورکول
زیاتره دا پوښتنه کېږي چې اوس وختونه ډېر بوخت دي او فزیکي فعالیت ته وخت نه پیدا کېږي. دا سمه ده چې وختونه ډېر بوخت دي، خو فزیکي فعالیت تفریح نه بلکې یو ضرورت دی . یو مهم پیغام چې زه غواړم تاسو ته درکړم دا دی چې:
فزیکي فعالیت ته کافي وخت ورکړئ. که اوس وخت ورنکړئ بیا به تر دې زیات وخت د هغو ناروغیو له امله د روغتون په بستر کې تېر کړئ چې د فزیکي فعالیت د نه کولو له امله رامنځ ته کېږي. |