لیکنه: ډاکټر سعود بن عبد العزيز الخلف
ژباړه: لقمان حکیم حکمت
د لغت له نګاه نه د [ يهود ] معنی
لومړی اختلاف د يهود د کلمې په عربيت او اشتقاق او نه عربيت کې دی .
ځينې علماء وايي : يهود عربي کلمه ده ، اوله « هَوْدٌ » څخه يې اشتقاق شوی دی چې د توبې او رجوع په معنی راځي ، الله پاک د موسیعليه السلام د دعاء په هکله فرمايي : [ إِنَّا هُدْنَا إِلَيْكَ ] ( القاموس المحيط : 42 ) .
ژباړه : ای الله ! مونږ تا ته توبه ويستې او تاته مو رجوع کړې ده .
خو ولې ځينې نور علماء وايي : يهود عربي کلمه نه ده ، بلکې دا په بني اسرائيلو کې د يعقوب عليه السلام د « يهوذا » په نوم لمسي ته نسبت دی .
او يا داود عليه السلام نه وروسته په فلسطين کې « يهوذا » په نوم منځ ته راغلي رژيم ته نسبت دی ، او دا نسبت تر يوحده سم هم بلل کېدای شي ، هغه دا سې چې د يهود نوم يک يواځې په « سفرعزرا » کې د هغې زمانې اړوند راغلی دی چې پکې د يهوذا د رژيم ټول چارواکي بابل ته د مريانو په صفت لاس تړلي بوتلل شول ، خو ولې بل هېڅ کتاب کې يې ذکر او ياد نه دی راغلی لږ څه وروسته يې متعلق تفصيلي بيان هم راروان دی.
له دې څيړنې څخه داسې جوته کيږيچېدویته د «يهود» نوم د بابل د رژيم د سقوط نه وروسته د فارسيانو د ټولواکانو له خوا ورکړل شوی دی، دغه مهال يهودان د هغوی د حکم او واک لاندې وو .
يهود په اصطلاح کې : دوی هغه خلک دي چې ځانونه د موسیعلیه السلام د شريعت پېروان بولي .
که څه هم د « يهود » په نوم قرانکريم کې ياد راغلی دی خو په قران کريم کې ورته د « قوم موسی » او د « بني اسرائيل» او د « أهل کتاب » نوم اخستل شوی دی ، ، دې ته بايد ځانګړې کتنه وشي چې يهود ورته الله پاک د نوم په توګه نه بلکې د ذم او بدۍ په مقام کې اخلي لکه الله فرمايي [ قَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّـهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنفِقُ کېفَ يَشَاءُ ] ( سورت مائدة : 64 ) .
ژباړه : يهودو به ويل چې د الله پاک لاسونه خالي شوي دي ، نا پخپله د دوی لاسونه خالي شوي دي او دوی پخپلې وېناکې لعنتيان دي ، بلکې د الله پاک د سخا لاسونه بېرته دي ، هغسې ورکړه کوي چې څنګه يې خوښه شي .
او الله پاک فرمايي : [ وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَىٰ نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّـهِ وَأَحِبَّاؤُهُ ] (سورت مائدة: 18 ) .
ژباړه : او يهودو او نصاراو به د زياتي په مقام کې ويل چې مونږ دالله پاک بچيان او د هغه مينه ګرکي يو .
او الله پاک فرمايي : [ وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّـهِ ] (سورت مائدة: 64 )
ژباړه: او يهودو به ويل چې عزير علیه السلام دالله پاک ځوی دی .
او الله پاک فرمايي : [ مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا ] (سورت ال عمران: ۶۷ ) .
ژباړه: ابراهيم علیه السلام نه يهودي اونه نصراني و .
دا څيړنه د دې ګواهي کوي چې دوی هله په « يهود » ونومول شول چې کله يې د الله پاک په دين کې د فساد او کجروۍ لاره اختيار کړه ( وګوره : الاديان في القران : ۱۳۵) . ( اليهود : ۸۶ ) د احمدشلبي ليکنه . ( الشخصية اليهودية : ۲۷) . ( الاديان و الفرق و المذاهب المعاصرة : ۱۵) .