لیکنه: نجیب الله پاڅون
د بلخ یو له پرنفوسه او پښتون مېشتو ولسوالیو څخه چهاربولک ده، دغه ولسوالۍ د مزارشریف ښار لوېدیځ لوري ته پرته ده، چې اکثره اوسېدونکي یې پښتانه دي. په ۱۳۹۱ لمریز، ۲۰۱۱ کال په لومړي ځل سره ( چهاربولک ادبي بهیر) تر نامه لاندې د دې ولسوالۍ ځوانانو لپاره یو ښوونیز، روزنیز، فرهنګي او ادبي بهیر د بلخ ادبي خوځښت لخوا په یلمان (وچه ونه) کلي د وطواط بلخي په ښوونځي کې پرانیستل سو. چهاربولک ادبي له پیل څخه په یوه واړه ټولګي کې خپلې اونیزې ناستې د یو څو ملګرو په ګډون سره ترسره کولې، په لومړیو وختونو کې په دغو ناستو کې له لسو نه تر پنځلس ملګرو پورې برخه اخیسته، چې په اونیزو ناستو کې آزاده مشاعره، کره کتنه، د غونډې راپور، په ویاند باندې کره کتنه ترسره کېدله، د وخت په تېرېدو سره چهاربولک ادبي بهیر وکړای شول، چې په خپله سیمه کې د پام وړ نفوذ پیدا کړي او د لریو کلیو او بانډو څخه نوي ځوانان، پټ شاعران او د ادب مینه وال دې ته وهڅوي، تر څو د دغه بهیر په اونیزو ناستو کې برخه واخلي. د چهاربولک ادبي بهیر له پرانیستې سره سم (نجیب الله پاڅون) د یاد بهیر مسؤول وټاکل سو، چې نوموړي پنځه کاله یعنې تر ۱۳۹۵ پورې د دغه بهیر مسوولیت لاره.
چهاربولک ادبي بهیر د ښوو او منظمو ناستو په موخه خپل ځای د مزار ـ شبرغان لویې لارې، خان آباد څلور لاري د دولت زي د تېلو ټانګ ته څېرمه وټاکه، چې اوس مهال دغه بهیر په یاد ځای کې خپلې ادبي، فرهنګي ناستې ترسره کوي.
چهاربولک ادبي بهیر د نوي ځای ته په راتګ سره نوی مسوول( حمیدالله ظفرزوی)، مرستیال( لعل جان آشنا)، د کتابتون مسوول او د اړیکو مسولین وټاکل.
همدا راز دغه بهیر خپلې اونیزې غونډې پنځلس ورځنیو ناستو ته وغځولې، او په لرې پرتو کلیو او بانډو کې یې میاشتنۍ غونډې د نویو ګډونوالو او ځوانانو د تشویق او ستاینې په موخه پیل کړې، چې اوس مهال هم یادې ناستې د دغې ولسوالۍ په لریو پرتو سیمو کې د ګڼ شمېر مشرانو، نویو ځوانانو، شاعرانو او د ادب مینه والو په ګډون سره ترسره کېږي.
چهاربولک ادبي بهیر په لومړي ځل سره د دغه بهیر د یوه تکړه او وتلي شاعر جلات خان مینه پال د چاپ شوي کتاب( قلندره) مخکتنې غونډه د دغه بهیر د غونډو په ځای کې ترسره کړه، په دغه ناسته کې د بلخ ولایت په لسګونو لیکوالانو، شاعرانو، د بلخ پوهنتون استادانو، د مدني ټولنو غړو او د فرهنګي ټولنو مسوولینو برخه اخیستې وه.
همدا راز چهاربولک ادبي بهیر د دغې ولسوالۍ څخه د ماشومانو لپاره د خپرېدونکې میاشتنۍ (ټال) خپرونې په هرې چاپ سوې ګڼې مختکنه او کره کتنه ترسره کړې او اوس مهال هم له بلخ ولایت څخه د لومړنۍ پښتو اونیزې(خبره) خپرونې په ځینو ګڼو مختکنه ترسره کوي.
دغه بهیر د چهاربولک ولسوالۍ په سختو او کړکېچنو سیمو کې خپلو ناستو ته ادامه ورکړې او تر اوسه یې ګڼ شمېر شاعران او ځوانان روزلي، د چهاربولک ادبي بهیر یوازینۍ موخه په یاده سیمه کې د افراطیت، تاوتریخوالي، تشدد او د ناپوهۍ پرضد مبارزه او د پوهې، مطالعې پراخول دي.
د بلخ چهاربولک او نورې پښتون مېشتې له هغې جملې چمتال، بلخ، شولګره او دولت آباد ولسوالۍ د ځینو مافیايي او ټوپکمارو کړیو لخوا په لوی لاس ناامنه کړای شوي، چې تر څو د یادو ولسوالیو ځوانان په ناپوهۍ کې را لوی شي او په دغو سیمو کې د بیارغونې او پرمختګ کارونو ته خنډ جوړ کړای سي؛ خو اوس خوشبختانه د دغو ولسوالیو نوي ځوانان په خپلو سیمو کې نویو تنکیو ځوانانو ته د فکري سالمې ودې ورکولو په موخه ادبي، فرهنګي، ښوونیز او روزنیز بهیرونه او چاپي خپرونې پیل کړي، تر څو نوي ځوانان وکړای شي، په راتلونکي کې په خپله ژبه لیک، لوست، وینا او خپلې سیمې ته د خیر او ښېګڼې کار وکړي.
د پښتون ځوان نسل د بېدارۍ او پرمختګ په هیله.